در آبان 1403، آمارها نشان میدهد که از مجموع 13 میلیون دستگاه موتورسیکلت در کشور، کمتر از 2 میلیون دستگاه دارای پوشش بیمه شخص ثالث هستند. این وضعیت به نگرانیهای جدی درباره ایمنی و سلامت موتورسواران و دیگر کاربران جادهای دامن میزند. سردار هادیانفر اعلام کرده که تا دو سال پیش، حدود 5.5 میلیون گواهینامه موتور صادر شده بود و برآورد میشود که تاکنون این تعداد به 6 میلیون گواهینامه رسیده باشد.
یکی از دلایل اصلی عدم بیمهگذاری موتورسیکلتها، عدم وجود گواهینامه برای بسیاری از موتورسواران است. با این حال، این تنها دلیل نیست. پلیس با اجرای طرح گواهینامه آسان موتور، شرایطی را فراهم کرده که متقاضیان میتوانند در یک روز، پس از قبولی در آزمون، گواهینامه خود را دریافت کنند.
دلیل اقتصادی نیز بهعنوان یکی دیگر از موانع برای عدم خرید بیمهنامه مطرح میشود. اما با توجه به اینکه هزینه بیمهنامه موتورسیکلت در مقابل پوشش بیمه 1.2 میلیارد تومانی دیه، رقمی ناچیز در حدود 1.5 میلیون تومان است، این توجیه چندان منطقی به نظر نمیرسد و فشار زیادی به موتورسواران وارد نمیکند.
بیشتر بخوانید: مقایسه خودروهای داخلی و وارداتی: کدام یک برای خرید بهتر است؟
تخفیف 20 درصدی بیمه برای موتورسیکلتهای نوشماره
در دی ماه 1402، مهدی قمصریان، مدیرعامل صندوق تأمین خساراتهای بدنی، از تصویب تخفیف 20 درصدی در حق بیمه پایه برای موتورسیکلتهایی که برای اولینبار شمارهگذاری میشوند، خبر داد. این تصمیم با پیشنهاد صندوق تأمین خسارتهای بدنی و تأیید هیأت دولت به تصویب رسید و در تاریخ 24 دیماه با امضای معاون اول رئیسجمهور ابلاغ شد. برای اجرای این مصوبه، لازم است که شورای عالی بیمه آن را به مرحله اجرا درآورد.
قمصریان در توضیح این تصمیم، به آمارهای موجود اشاره کرد و گفت که طبق اطلاعات پلیس راهور، در حال حاضر 12.5 میلیون موتورسیکلت شمارهگذاری شده در کشور وجود دارد، در حالی که تنها 1.5 میلیون دستگاه از این موتورسیکلتها دارای بیمهنامه شخص ثالث هستند. این بدان معناست که حدود 11 میلیون موتورسیکلت بدون بیمه در حال تردد هستند.
صندوق تأمین خسارتهای بدنی در ابتدا پیشنهاد تخفیف 15 درصدی را برای موتورسیکلتهای تازه شمارهگذاری شده ارائه داد، اما این پیشنهاد به تخفیف 20 درصدی ارتقا یافت و به دولت ارائه شد که خوشبختانه مورد تصویب قرار گرفت. علاوه بر این تخفیف، مقرر شد که حق بیمه برای موتورسیکلتهای نوشماره الزامی باشد و بیمه موتورسیکلتها، مشابه سایر وسایل نقلیه، حداقل برای یک سال صادر شود.
مدیرعامل صندوق تأمین خساراتهای بدنی به یک چالش دیگر نیز اشاره کرد و گفت که قبلاً شرکتهای تولیدکننده موتورسیکلت برای دور زدن قانون بیمه شخص ثالث، موتورها را به مدت یک هفته با نرخ ناچیزی بیمه میکردند و سپس آنها را به مشتریان تحویل میدادند، در حالی که این موتورها عملاً بیمهنامه شخص ثالث نداشتند. این وضعیت باعث میشد که بیش از 11 میلیون موتورسیکلت بدون بیمه در کشور در حال تردد باشند.
طبق ماده 34 قانون بیمه شخص ثالث، تمامی وسایل نقلیه، از جمله موتورسیکلتها، باید دارای بیمهنامه شخص ثالث باشند و موتورسیکلتهایی که برای اولینبار شمارهگذاری میشوند، از تخفیف 20 درصدی حق بیمه برخوردار خواهند شد. این اقدام به منظور فرهنگسازی بیمه و تشویق مردم به خرید بیمهنامه شخص ثالث صورت میگیرد.
قمصریان همچنین تأکید کرد که 90 درصد موتورسیکلتها فاقد بیمهنامه شخص ثالث هستند و با توجه به وقوع تصادفات متعدد توسط راکبان موتورسیکلت در شهرها و جادهها، این موضوع خطرات جدی را به همراه دارد. او امیدوار است که با ارائه تخفیف 20 درصدی، تعداد بیشتری از موتورسواران به خرید بیمهنامه شخص ثالث تشویق شوند و از این طریق ایمنی خود و دیگران را افزایش دهند.
نقل و انتقال موتور به شرط داشتن بیمه نامه
در دی ماه 1402، مهدی قمصریان، مدیرعامل صندوق بیمه خسارت بدنی، اعلام کرد که بر اساس ماده 48 قانون بیمه شخص ثالث، تمامی خودروها، از جمله موتورسیکلتها، برای انجام برخی از فرآیندهای اداری و قانونی، ملزم به داشتن بیمهنامه شخص ثالث هستند. این اقدامات شامل نصب پلاک موتور، تعویض پلاک، ترخیص موتور از پارکینگ و همچنین انتقال پلاک به نام دیگری میشود. به عبارت دیگر، بدون ارائه بیمهنامه شخص ثالث، هیچیک از این مراحل امکانپذیر نخواهد بود.
قمصریان همچنین به آمار موجود در کشور اشاره کرد و گفت که در حال حاضر حدود 6 میلیون کارت سوخت برای موتورسیکلتها صادر شده است. با این حال، تنها یک میلیون و 300 هزار موتورسوار دارای بیمهنامه شخص ثالث هستند. این به معنای آن است که بیش از 4 میلیون و 700 هزار موتورسوار در حالی که کارت سوخت دارند، از بیمهنامه شخص ثالث بیبهره هستند.
این وضعیت نشاندهنده نیاز به فرهنگسازی و افزایش آگاهی در خصوص اهمیت بیمهنامه شخص ثالث برای موتورسیکلتسواران است. بیمهنامه شخص ثالث نه تنها برای حفاظت از خود راکب، بلکه برای تأمین امنیت سایر کاربران راه نیز ضروری است. با توجه به این که موتورسیکلتها به دلیل سرعت و چالاکی خود، در معرض خطرات بیشتری قرار دارند، داشتن بیمهنامه شخص ثالث میتواند به کاهش عواقب مالی ناشی از تصادفات کمک کند.
تحلیل گل تایر
این تصمیمات به منظور ارتقاء ایمنی در جادهها و تشویق موتورسواران به خرید بیمهنامه شخص ثالث اتخاذ شده است. به نظر میرسد که با اجرای این قوانین، میتوان به تدریج تعداد موتورسوارانی که تحت پوشش بیمهنامه شخص ثالث قرار دارند، افزایش داد و در نتیجه، ایمنی عمومی را در سطح کشور بهبود بخشید.